Bardzo poważne naruszenia związane ze świadectwem kierowcy – konsekwencje dla przewoźników

Praktycznie nie zdarza się, żeby naruszenia popełnione przez przewoźników za granicą powodowały wszczęcie przez polskie organy postępowania w przedmiocie badania dobrej reputacji. To jednak nie oznacza, że wszystkie z naruszeń pozostaną bez wpływu na możliwość prowadzenia działalności przez polskiego przewoźnika. Przykładem takiego przepisu jest art. 32f u.t.d., który dotyczy popełnienia bardzo poważnego naruszenia związanego ze świadectwem kierowcy.

Tytułem wstępu należy przypomnieć, że świadectwo kierowcy to dokument, który muszą posiadać kierowcy niebędący obywatelami państwa członkowskiego UE ani rezydentami długoterminowymi oraz są zatrudnieni przez międzynarodowych przewoźników mających siedzibę m. in. w Polsce.

Świadectwo wydawane jest przez GITD na czas określony nie dłużej niż na 5 lat. Bez świadectwa kierowca-cudzoziemiec nie może legalnie wykonywać przewozów międzynarodowych, zatem przewoźnik powinien postarać się o świadectwo kierowcy zanim kierowca ten rozpocznie wykonywanie tego typu przewozów.

Gdy świadectwo straci ważność, należy złożyć wniosek celem przedłużenia jego ważności. W przypadku zmiany danych istotnych dla świadectwa, należy w ciągu 28 dni od zaistnienia zmiany zgłosić ją do GITD. W przypadku zgubienia lub zniszczenia świadectwa, należy złożyć wniosek do GITD o wydanie wtórnika.

Kary pieniężne za niedopełnienie powyższych obowiązków przewidują przepisy poszczególnych państw członkowskich UE. Ich wysokość oscyluje w granicach kilku tysięcy euro. W przypadku niezapłacenia prawomocnie orzeczonej kary może dojść do wszczęcia postępowania egzekucyjnego albo wykonawczego, zmierzających do wykonania kary.

Ilość sankcji może się zwiększyć w przypadku popełnienia bardzo poważnego naruszenia. Przypomnienia wymaga, że zarówno przepisy u.t.d., jak i rozporządzenia 1071/2009 wprowadzają klasyfikację naruszeń w transporcie drogowym na:

PN – poważne naruszenie,

BPN – bardzo poważne naruszenie,

NN – najpoważniejsze naruszenie.

Podział ten ma znaczenie dla podstaw do wszczęcia postępowania w przedmiocie badania dobrej reputacji. Już popełnienie jednego najpoważniejszego naruszenia (NN) albo dwóch bardzo poważnych naruszeń (BPN), wystarczy aby organ wszczął postępowanie w przedmiocie badania dobrej reputacji. Postępowanie w przedmiocie badania dobrej reputacji może skończyć się utratą licencji transportowej.

Nie zawsze jednak organy korzystają z nadanych im uprawnień. Zdarza się, że mimo zaistnienia podstaw do wszczęcia postępowania w przedmiocie badania dobrej reputacji, postępowanie nie jest wszczynane. Jeszcze rzadziej w praktyce spotyka się, aby takie postępowanie zostało wszczęte z powodu naruszenia popełnionego w innym niż Polska państwie członkowskim. W takich przypadkach znacznie częściej organy sięgają po możliwości, jakie stwarza im art. 32f u.t.d. Należy jednak zwrócić uwagę, że przepis ten ma dość wąskie zastosowanie, mianowicie w sprawach naruszeń dotyczących świadectwa kierowcy.

Zgodnie z art. 32f u.t.d. w przypadku popełnienia bardzo poważnego naruszenia dotyczącego świadectwa kierowcy, określonego w załączniku I do rozporządzenia 2016/403, GITD cofa, w drodze decyzji administracyjnej, jeden wypis z licencji wspólnotowej na okres 6 miesięcy i zawiesza wydawanie nowych świadectw kierowców przez okres 30 dni. Terminy te biegną od dnia, w którym decyzje stały się ostateczne.

Do naruszeń powodujących wyżej opisane skutki należy przewóz towarów bez ważnego świadectwa kierowcy (tzn. brak świadectwa kierowcy, jego sfałszowanie, wycofanie, utrata ważności itp.). Cofnięcie wypisu z licencji oraz zawieszenie wydawania nowych świadectw kierowców może być skutkiem naruszeń popełnionych na terytorium innych niż Polska krajów członkowskich UE.

Warto zatem zwrócić szczególną uwagę czy kierowcy międzynarodowi wymagający świadectwa kierowcy przed wyruszeniem w trasę otrzymali taki dokument i mają go w pojeździe, a ponadto czy dokument ten jest ważny. Jeżeli mają Państwo wątpliwości co do ważności dokumentacji, albo organ nałożył na Państwo karę z tytułu naruszeń dotyczących świadectwa kierowcy, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Transportową KOBEN.

Najczęściej zadawane pytania (FAQ):

Co to jest świadectwo kierowcy i kto musi je posiadać?

Świadectwo kierowcy to dokument wymagany od kierowców spoza UE, zatrudnionych przez międzynarodowych przewoźników. Dokument ten potwierdza legalność ich pracy w transporcie międzynarodowym.

Kto wydaje świadectwo kierowcy w Polsce?

Dokument ten wydaje Główny Inspektor Transportu Drogowego (GITD).

Jakie są konsekwencje braku świadectwa kierowcy?

Brak ważnego świadectwa może skutkować karami finansowymi, wszczęciem postępowania w sprawie dobrej reputacji, a nawet cofnięciem licencji transportowej.

Jakie są klasyfikacje naruszeń w transporcie drogowym?

PN (poważne naruszenie)
BPN (bardzo poważne naruszenie)
NN (najpoważniejsze naruszenie)

Co grozi za popełnienie bardzo poważnego naruszenia?

GITD może cofnąć wypis z licencji wspólnotowej na 6 miesięcy oraz zawiesić wydawanie nowych świadectw kierowców na 30 dni.

Czy naruszenie za granicą ma wpływ na działalność w Polsce?

Tak, nawet naruszenia popełnione za granicą mogą skutkować działaniami ze strony GITD, w tym cofnięciem licencji na podstawie art. 32f u.t.d.

  1. Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 728 z późn. zm.).
  2. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 pażdziernika 2009 r. ustanawiające wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego i uchylające dyrektywę Rady 96/26/WE (Dz. U. UE. L. z 2009 r. Nr 300, str. 51 z późn. zm.).

Rozporządzenie Komisji (UE) 2016/403 z dnia 18 marca 2016 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 w odniesieniu do klasyfikacji poważnych naruszeń przepisów unijnych, które mogą prowadzić do utraty dobrej reputacji przez przewoźnika drogowego, oraz zmieniające załącznik III

Author Avatar
Michał Prusek
Adwokat, doktor nauk prawnych od wielu lat współpracujący z Kancelarią Transportową KOBEN i pomagający przedsiębiorcom z branży TSL w rozwiązywaniu wszelkich problemów prawnych powstałych podczas prowadzenia działalności gospodarczej, adiunkt w Instytucie Nauk Prawnych Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Opolskiego, autor licznych opracowań naukowych, prelegent konferencji ogólnokrajowych, recenzent czasopism punktowanych z listy Ministra Nauki.
Szukaj